Op zaterdag 15 september van 11 tot 16 uur houden we weer een open dag.
Kom genieten in onze tuin. Er is van alles te doen en te beleven rond het thema bijen:
viltworkshop | knutselen voor kinderen | bijenstempels maken | bijenzoekkaart | honingproeverij | bijenlezing | rondleiding door de tuin | heerlijke hapjes en drankjes | koffie van barista Thijs van Illimani | strijdkoor Jan en Alleman | … en natuurlijk onze jaarlijkse loterij!
Dit bijenpakket bevat makkelijke tuinplanten die het in zonnige/halfschaduwomstandigheden in de meeste tuingronden goed zullen doen. Ook voor balkonpotten zijn de pakketten geschikt. Alle
planten zijn winterhard en twee- of meerjarig.
Niet te verwarren met de Japanse duizendknoop die zo enorm invasief is. Wel is dit een plant die flink uit kan groeien. Iedere twee jaar uitsteken en scheuren is belangrijk als u hem binnen de perken wil houden. Grote donkergroene bladeren met daarboven aarvormige purperrode bloemen. Duizendknoop bloeit tot in het najaar. Het is een plant waar honingbijen veel nectar van halen, code 5 volgens drachtplanten.nl. Op zomerse dagen is het een gezoem van jewelste rond de bloemen. Dan is het opeens heel fijn dat hij zo groot is.
Vaste plant: Kleur: purperrood; Bloei: 7-9; Hoogte: 90 cm; Standplaats: zon, halfschaduw; Bodem: voedzaam, niet te droog; Eetbaar: nee; Insecten: hommels; Snijbloem: ja; Winterhard: ja.
Witte, grote herfstanemoon die zowel in zon als halfschaduw kan staan. Mooi in de herfstborder! Bloeit tot in oktober. Anemoon is een drachtplant voor bijen code 3 volgens drachtplanten.nl. Solitaire bijen zou je minder vinden op deze plant.
Vaste plant: Kleur: wit; Bloei: 8-10; Hoogte: 50-120 cm; Standplaats: halfschaduw, zon; Bodem: niet droog, humusrijk; Eetbaar: nee, giftig; Insecten: ja, matig drachtcode 3; Snijbloem: ja. Winterhard:
matig.
Oorspronkelijk uit Zuid-Amerika waar deze plant langs de oevers groeit. De naam ijzerhard komt van de vierkante stengel die moeilijk af te snijden is. Ijzerhard is kortlevend maar zaait zich zo vrolijk uit dat u hem nooit meer zult missen in uw tuin en dat is maar goed ook. De ijle hoogopgaande stengels met hun paarse bloemetjes in bijna militaire formatie zijn prachtig in een grote groep met bijvoorbeeld venkel op de achtergrond. Waarmee je eindeloos kunt combineren. Kortlevende vaste plant: Kleur: paarsblauw; Bloei: 7-10; Hoogte: 80-120 cm; Standplaats: zon;
Bodem: vochtig, humeus; Eetbaar: nee; Insecten: hommels, vlinders, drachtcode 3; Snijbloem: ja. Winterhard: ja, let we op teveel vocht in combinatie met vorst.
Wilde plant uit Noord-Amerika met felgele bloemen met een bolstaand hart, heel grappig. Bloeit tot diep in de herfst. Wel regelmatig scheuren en oude bloemen weghalen. Op de site van Drachtplanten.nl staat vermeld dat de behangersbij vliegt op deze plant.
Vaste plant; Kleur: geel; Bloei; 7-10; Hoogte: 100 cm; Standplaats: zon; Bodem: vochtig; Eetbaar: nee; Insecten: vlinders, bijen drachtcode 3-5; Snijbloem: ja; Winterhard: ja.
Deze plant bloeit tot ver in het najaar en is daarom een goede drachtplant voor bijen en vlinders voor die periode. Drachtcode 3-5. Ook wilde solitaire bijen vliegen op de guldenroede.
Vaste plant; Kleur: geel; Bloei: 8-10; Hoogte: 80-180 cm; Standplaats: zon; Bodem: vochtig, matig. voedselrijk; Eetbaar: nee; Insecten: bijen, vlinders; Snijbloem: nee; Winterhard: ja.
Op Mens en Tuin vieren we Sint Jan, het jaarfeest dat het midden van de zomer viert op 24 juni. Onze tuin staat op dit moment in volle bloei. Het gele Sint Janskruid bloeit tussen de blauwe beemdooievaarsbek en de zachtroze tuingeranium. De puntwederik kleurt de tuin eigeel. De grassen zijn prachtig roze, rood en bruin.
Tussen alle bloemen vliegen en zoemen honingbijen, solitaire bijen en vliegen. Koolwitjes en atalanta’s dartelen langs de bloemen en hoger fladderen de boomblauwtjes. Als ieder jaar kruist een gehakkelde aurelia mijn pad als ik langs de rozentuin loop. Hij was op weg naar de duizendknoop waar talloze bijen en vlinders zich tegoed doen aan de bloemen die zich net aan het openen zijn. Nu is het nog rustig, later in de zomer kun je het gezoem op een afstand horen.
We hebben al weer heel wat aardbeien en aalbessen geoogst en wachten nu op de zwarte bessen en de kruisbessen. De eerste courgettes zijn al te zien. Het leeuwendeel van de opkweek zit er nu op. De komende twee maanden staan vooral in het teken van verzorgen en beheersen. De planten moeten voldoende water krijgen, ongewenste kruiden halen we weg en de eerste zaden kunnen al geoogst worden. We plukken de bloemen van het Sint Janskruid om olie van te maken. Prachtig om te zien hoe die gele bloemen de olie bloedrood kleuren van alle opgevangen zonlicht.
Dit genieten van de natuur die zich in haar volle pracht laat zien is toch wel de essentie van de Sint Janstijd. Dit is de tijd waarin de aarde zich, aan onze kant van de aardbol, helemaal ontvouwt. Helemaal is uitgeademd. Zoals ze in de kersttijd zich juist helemaal in zichzelf terug heeft getrokken, zo is deze tijd juist het uiterst tegenovergestelde daarvan. Waar we in de adventstijd in zachte blijde verwachting kunnen zijn, binnen bij de kachel, vol innerlijke hoop. Zo staat Sint Jan juist in het teken van het jubelen en het dansen, het spelen en het rennen. Buiten willen we zijn en we heffen onze armen in de lucht. Wij zijn ook naar buiten gegaan, naar het bos. We hebben trommels meegenomen en wie wilde ging trommelen of later liedjes zingen bij het vuur. Het is dan ook leuk om te gaan dansen, bijvoorbeeld met zijn allen De Zevensprong te doen. En zoals we ons in de kersttijd vooral richten op onze innerlijke kracht, binnen in onszelf. Zo kunnen we in de zomer, terwijl we genieten van het buiten zijn op het strand, in het bos of in de eigen tuin, ons eigen, benauwende ik even vergeten en ervaren dat we verbonden zijn met de natuur, misschien zelfs ervaren dat de natuur bezield is. (Geschreven door Annette Versteege.)
Mijke Floor van Waesberge van onze locatie Mens en Tuin in het Park heeft over de betekenis van Sint Jan een prachtig stuk geschreven dat we jullie niet willen onthouden:
Zondag 24 juni was het Sint Jan. Johannes de Doper was de mens van de zomerzonnewende. Deze hele week staan we op de tuin stil bij Sint Jan. Van onze locatie in Moerwijk kregen we een prachtig boeket met onder andere Sint Jansbloemen, die nu geel bloeien. Iedereen nam iets lekkers te eten mee voor de lunch en we spraken over ieders favoriete seizoen, één van de ritmes binnen een jaar.
We vieren de jaarfeesten om vorm te geven aan het jaarritme. Ritme vinden we onder andere terug in onze ademhaling, dag en nacht, de dagen van de week en de maanden. Als je de aarde ziet als een levend wezen dan heeft de aarde ook levensritmen. Zo houden de jaargetijden verband met het in- en uitademen van de aarde. Met Sint Jan eindigt de uitademing van de aarde, die met kerst werd ingezet en begint de inademing, die met kerst weer eindigt. In de winter is de aarde bij zichzelf en helemaal wakker. Ze slaapt in wanneer de lente overgaat in de zomer. Wanneer wij zelf slapen is ons lichaam als een tuin waarin het leven fris groeit en bloeit, zodat wij de volgende morgen weer hersteld zijn van de afbraakprocessen die zich overdag afspelen. Zo wordt in de zomer de aarde vernieuwd, nadat ze in de kosmos nieuwe vurige kracht heeft opgedaan.
Met de zomerzonnewende bereikt de natuur haar hoogtepunt. Je zou kunnen zeggen dat de aarde buiten zichzelf raakt en één is met de kosmos. In voor-Christelijke tijden dansten mensen om het vuur en raakten in een zonne-extase. Johannes de Doper kwam als mens overeen met die zomerse extase. Sint Jan is het feest van de zon die weer langzaam daalt, het is het feest van het licht dat langzaam weer afneemt. De klimmende zon doet groeien, geeft bloesem en de dalende zon doet rijpen en geeft vrucht. De zon is drager en schenker van leven en het oerfenomeen van ritme. Het menselijk leven komt overeen met dat van de jaarcyclus, waarbij de zomerzonnewende staat voor het midden van ons leven om erna tot rijping te komen.
In het Haagse Westbroekpark opent binnenkort Mens en Tuin in het Park en Greens in the Park. Om de Tuinen van Greens nog leuker en mooier te maken starten we een crowdfunding campagne voor de aanschaf van tuingereedschap, tuinbanken en fruitbomen. Help je mee de laatste stap te zetten in ons project?
Op het voormalige minigolfterrein in het Westbroekpark exploiteert Stichting Tuinen van Greens in samenwerking met Stichting Mens en Tuin in het Park een biodynamische zorgtuin. Hier kunnen mensen terecht die ondersteuning nodig hebben bij een zinvolle dagbesteding.
We hebben nu budget voor een functionele tuin. Maar we willen van de tuin ook een gastvrije ontmoetingsplek maken. Ook hebben we extra gereedschap en materialen nodig om de tuin goed te onderhouden.
Als donateur en sponsor word je vriend van Greens, speciaal voor jou gaan we leuke evenementen en workshops organiseren!
Lees er alles over en kijk hoe je de tuin kan steunen >>
Bijzonder is dat we naast de zaden van de Bolster, ook de zaden van Bingenheimer Saatgut verkopen. Bingenheimer Saatgut is een klein biodynamisch Duits bedrijf dat bestaat sinds 2001.
In de tachtiger jaren van de vorige eeuw ontstond binnen de biodynamische sector zorgen dat de verkrijgbaarheid van vast zaadgoed onder druk zou komen te staan als gevolg van de groei die hybride zaden doormaakte. Dit zou een direct en negatief gevolg hebben voor de natuurlijke voortplanting van planten. Zij vormden een initiatiefgroep ter promotie van ‘open bestoven zaden’. Dit zijn zaden die zijn bestoven door insecten, vogels, wind, mensen of andere natuurlijke mechanismen’. Inmiddels heeft Bingenheimer Saatgut connecties en telers over heel Europa en met name in Nederland en België. Zij verkopen uitsluitend open bestoven zaden van biologische en biodynamische telers. Daarnaast wordt druk gewerkt aan uitbreiding van het assortiment. In Nederland bijvoorbeeld werken zij samen met De Beersche Hoeve.
Belevenis uit de tuin
Ondanks de kou van de laatste weken is het voorjaar alweer in volle gang. Om ons heen kun je de oprijzende kracht van de natuur herkennen aan de zwellende knoppen, de kiemende planten en natuurlijk aan de vogels die druk in de weer zijn. De echte groene pracht van de lente komt nog, maar het is duidelijk dat de dagen lengen en de zon krachtiger wordt.
Op Mens en Tuin zijn we druk bezig om de aarde te bevrijden van haar winterdeken. Alle dode bladeren, stengels en takken die haar bedekten in de winter worden weggehaald. Daaronder vind je een rijke, losse aarde vol met organische stof waar de bodemdiertjes zich aan tegoed kunnen doen. Hoewel het meeste bodemleven zich nu nog schuilhoudt wat dieper in de bodem. Buiten is het nog koud en nat. Pas als de zon de bovenste laag van de bodem heeft kunnen verwarmen laten zij zich zien.
Voorzichtig maken we de bovenste laag een beetje los zodat de warmte goed door kan dringen in de aarde en zij gaandeweg steeds wakkerder wordt. Om dit proces te helpen werken we geprepareerde compost door de bovenste teeltlaag. Compost van tuinafval en mest die een jaar de tijd heeft gehad om te verteren. De composthoop heeft een eigen functie in de tuin. In de biodynamische visie is een goed opgezette composthoop een afgesloten geheel waarbinnen allerlei verteringsprocessen plaatsvinden. Bijna als een orgaan in een lichaam. Het lichaam is dan het landbouwbedrijf of, in ons geval, de tuin. We voegen compostpreparaten toe die ervoor zorgen dat de vertering binnen de composthoop goed verloopt en dat zo weinig mogelijk voedingsstoffen verloren gaan. Tuinafval wordt daarmee vitale humusrijke aarde waar gezonde planten in kunnen groeien.
Behalve met de compost bereiden we de aarde op nog een manier voor op het komende seizoen. In het vroege voorjaar is het nog koud en nat. Overal zie je vooral aardekleuren, de waterige en minerale kant van de aarde. Maar nu wordt langzaam de wereld om ons heen groener, je zou kunnen zeggen, meer plantaardig. In een forse krachtinspanning breken kiemplantjes door het aardedek. Dit proces van oprijzende planten kunnen we ondersteunen met het koemestpreparaat. Eén van de mysteries van de biodynamische landbouw. Het koemestpreparaat bestaat uit koemest dat een winter lang in de bodem begraven heeft gelegen.
Mest is plantaardige voeding, door de koe gegeten, herkauwd en verteerd in haar vele magen. U kent vast wel het beeld van een koe die tevreden in de wei ligt te herkauwen als ze voldoende gras (en liefst ook kruiden) heeft gegeten, haar blik naar binnen gericht. Ze proeft wat ze gegeten heeft en slikt het weer door voor verdere vertering. Wat ze vervolgens uitpoept is verteerde, gevitaliseerde mest. Planten doortrokken met, noem het maar, koe-kwaliteit. Deze mest doen we in het najaar in een koehoorn en begraven we in de aarde. En zoals de koe haar gras ligt de herkauwen en als het ware ‘proeft’, zo verteert de mest in de aarde nog verder, wordt als het ware ‘herkauwd’. In de hoorn ontstaat een (bacterie)preparaat dat is ontstaan uit verteringsprocessen waarin het dierlijke van de koe en het plantaardige van het gras samenkomen. Noem het maar probiotica voor de aarde. Door dit over de aarde te sproeien aan het begin van een teelt of in het voorjaar maakt van die aarde een goede ‘voedingsbodem’ voor planten om tot kieming te komen en te wortelen. Daarnaast maakt het de bodem meer levendig, het stimuleert het bodemleven wat weer leidt tot meer humusvorming. Zo komen in de bodem minerale aarde, planten en dieren samen.
Op Mens en Tuin is het sproeien van de preparaten een klein feestje waarin we onze aandacht richten op de hele tuin, ieder stukje wordt gezien, vol verwachting voor het nieuwe seizoen en alle pracht die gaat komen. Ook dat is belangrijk. Om tijdens het harde werken en de vele dingen die ons bezighouden even stil te staan bij de tuin als geheel en de processen die zich daar afspelen. De verbondenheid te voelen met elkaar en met de tuin.
Door Annette Versteege
