De symboliek van Pasen

In de lente begint de natuur aan een nieuwe levenscyclus. Zo gaan de bloesems aan de vrucht vooraf en levert de vrucht het zaad. Van oudsher raakten in het voorjaar de voedselvoorraden op. Het groeiseizoen op de akker begint weer om ons van vers eten te voorzien. Zaden ontkiemen en we zien overal om ons heen groeikracht. Pasen wordt aan het begin van de lente gevierd. Al in voorchristelijke tijden waren het ei en de haas lentesymbolen. De ronde vorm van het ei verwijst naar de eeuwige cyclus van de natuur. Normaal gesproken gaan we in de lente weer meer naar buiten. Onze levenskrachten vloeien dan naar buiten en onze mensennatuur kan weer verschijnen. In deze tijd van Corona is onze bewegingsvrijheid beperkt en de vanzelfsprekendheid om lekker naar buiten te gaan is komen te vervallen. We zijn meer dan we gewend zijn op onszelf en onze kleinste kring aangewezen.

Een haas leeft alleen en is daardoor onbeschermd en kwetsbaar. Hazen zijn dan ook altijd waakzaam. Als hazen achtervolgd worden door een roofdier, springen ze voor elkaar in het spoor. De achtervolgde haas kan zo op adem komen. Ze tonen zich offerbereid en onzelfzuchtig. Zelf gaan ze niet in de aanval, waardoor ze vanuit menselijk oogpunt zachtaardig en vredelievend zijn. In deze tijd van Corona wordt een beroep gedaan op haas-kwaliteiten. Hierdoor blijken op afstand nabijheid en saamhorigheid te ontstaan.

Een kuikentje moet eerst door een harde schaal heenbreken om ter aarde te komen. Een paashaantje van brooddeeg draagt vaak een buxustakje bij zich. Dit verwijst naar de altijd groene steeds hoger rijzende palmboom. Al in voorchristelijke tijd zag men de palm als symbool voor de zon, die vanaf de lente steeds hoger en krachtiger aan de hemel staat. De haan kraait tijdens zonsopkomst. De haan verbeeldt ons wakkere ik. Deze tijd van Corona vraagt een extra mate van wakkerheid van ons. In sprookjes kraait de haan op momenten dat de mens die op weg is, de goeie beslissing moet nemen. Momenteel wordt er van ons gevraagd om thuis te blijven.

In het leven hebben we te maken met metamorfose en transformatie. Vaak gaat dat gepaard met lijden. Een proces waarna we met nieuwe mogelijkheden ‘geboren’ kunnen worden. Pasen gaat over lijden, sterven, opstanding en opnieuw verrijzen. Met midwinter (kerst) begint de uitademing van de aardeziel, die duurt tot en met midzomer (Sint Jan). Bij het begin van de lente is die uitademing halverwege. Deze ademtocht kan sinds de gebeurtenis op Golgotha gezien worden als afspiegeling van de opstanding. Hierin kan je als mens ten alle tijden mee ademen. In een moment van chaos kan heel bewust ademen helpen om weer tot rust te komen.

Als we te maken krijgen met tegenslag, verdriet, angst, verlies en rouw kunnen we dat als een doodsbeleven ervaren. Het is dan mogelijk om van binnen op zoek te gaan naar de zin hiervan en naar een manier om ermee om te gaan. Als dat lukt, kan het voelen als een opstandingsmoment. Dit kunnen we zien als een persoonlijk Golgotha. Uiteindelijk genereert het nieuwe levenskracht.

Nieuws uit de Tuin

Vanuit de Tuinkwekerij
Vóór de kerstvakantie zijn de eerste zaden gezaaid. De koudekiemers hebben de afgelopen weken liggen bibberen in de kas, al had het wat ons betreft wel wat kouder gemogen. Ondanks de milde temperaturen zijn er al de nodige baby’s te vinden. Zo laat de beemdkroon zich van zijn beste kant zien en komt de grote pimpernel al voorzichtig op. Hier en daar is ook het slangenkruid al voorzichtig boven de aarde uit aan het piepen.
Dit jaar proberen we ook weer wat nieuwe zaden uit. Dit is een interessant proces van ontdekken wat werkt, wat opkomt en hoe je het beste kunt zaaien. Grassoorten staan bijvoorbeeld toch wat ongezellig als er maar één sprietje uit een bakje steekt. Op deze manier concluderen wij grinnikend dat het werken op de tuin en in de kwekerij een oneindig weg vol verrassingen is. Ondertussen is het alweer tijd om aan de voorjaarszaai te beginnen. Met de zaaikalender in de aanslag plannen we de eerste zaai van de groenteplanten voor Mens en Tuin en in het Park. Ook zaaien we voor de winkel en voor grote bestellingen. Daarnaast gaan we een aantal vaste planten zaaien voor komend seizoen. Soorten die we voor het eerst proberen, maar ook vaste gasten. Zaden als echinacea pallida, zeeuws knoopje, look-zonder-look en zwartpurperen scabiosa liggen klaar. We zouden ze de grond uit kijken als het kon.

Wilgen knotten
In januari zijn we begonnen met het knotten van de wilgen. We hadden dit jaar hulp van de vader van Bianca, die samen met een aantal van onze deelnemers en vrijwilligers de wilgen te lijf is gegaan. Zoals ieder jaar knotten we de helft van de wilgen, om ervoor te zorgen dat de andere helft behouden blijft als bloeiers voor de insecten. Dit knotten bleek een dankbare buitenklus in een tijd waarin de grond en het weer te nat en koud zijn om in de tuin te kunnen werken. Afwisselend zonnestralen en grijze luchten vergezelden de klussers op hun avontuur langs de waterkant. Waar de snoeiers met touwen, ladders en zagen aan de slag gingen, werd door een volgende groep met snoei- en takkenscharen gewerkt aan de volgende stap van het proces. Een systematische werkwijze werd toegepast, waarbij deelnemers een tak vanaf de slootkant tot op maat en dikte gesorteerd verwerkten. Zo hadden we vier prachtige stapels takken liggen, van dun naar dik en van kort naar lang. Deze gebruiken we voor het repareren en opbouwen van de bedden in de wisselbouw. Ook gebruikten we de palen voor een ingestort hek, dat we uiteindelijk weer met restmaterialen konden opbouwen tot een ‘ondoordringbaar fort’. In ieder geval, dicht waar het dicht moet zijn. Het was dan ook even wennen toen we ineens weer iets anders moesten doen dan takken zagen, rissen, sorteren en verslepen. Gelukkig komt daar het voorjaar. We vlechten, bouwen, wieden, scheuren, verplanten, knippen, tegelen, enz..

Groenteteelt voor eigen gebruik
Aan het ‘einde’ van de wisselbouw zijn we begonnen aan het opbouwen van een aantal nieuwe bedden. Door het verwijderen van een aantal doorgerotte verhoogde bedden, ontstond er een gat in de tuin. Gezien we tijdens de lunch graag van een kom soep genieten, zagen wij onze kans schoon om hier een stuk te reserveren waar we onszelf van groente kunnen gaan voorzien. Daarbij hebben we een aantal verhoogde bakken klaar staan, die wachten op een betegeld plekje. Hier kunnen mensen met rollator of rolstoel aan werken, doordat de bak als een tafel functioneert. Naast deze verhoogde bakken, worden er een aantal smallere bedden gebouwd om hier onder andere onze peentjes en pompoenen te kunnen laten groeien.

Ondanks de nieuwe bedden, is onze ruimte nog altijd beperkt. Toch zouden we graag een paar aardappelen willen telen. Zodoende is het idee ontstaan om deze in de hoogte te telen. We gaan de aardappelen in een oude compostzak telen. Je kunt ze dan steeds aanaarden, zodat ze de hoogte in groeien. Aan het eind maken we de zak open om de aardappelen te oogsten. We zijn benieuwd naar het resultaat, het is even afwachten of het werkt. Met geluk eten we frieten na de zomer!

Coronamaatregelen op onze Tuinen

Helaas hebben de maatregelen om coronabesmetting tegen te gaan ook een flink effect op de dagbesteding op Mens en Tuin. Het overgrote deel van de deelnemers en vrijwilligers kan helaas niet komen, dat is natuurlijk heel vervelend. Sommigen gaan van vier hele dagen dagbesteding naar alle dagen thuis zitten. Dat heeft een grote impact op het dagelijkse leven, de sociale contacten en bezigheden die mensen hebben. Natuurlijk houden we zoveel mogelijk contact met deelnemers door te bellen, naar de mensen zelf of naar hun begeleiding. Wekelijks proberen we een kaart te sturen met een kleine activiteit. We hebben veel respect voor de begeleiders van de beschermd wonen locaties. Zij verzinnen de geweldigste projecten om mensen bezig te houden. Zo is de binnentuin van RIBW Wisselspoor met gezamenlijke krachten helemaal opgeknapt.

Ook de winkel is beperkt open; van 10:00 tot 15.00 uur op maandag, dinsdag, donderdag, vrijdag. Op woensdag en zaterdag is de winkel dus gesloten. We hebben hiervoor gekozen zodat de begeleiders naast de openingstijden  kunnen werken in de tuin en kwekerij. Aan klanten wordt gevraagd zoveel mogelijk afstand te houden en het pinapparaat wordt na ieder gebruik ontsmet.

Het zijn bijzondere tijden. Mijke van Waesberge schreef daar een prachtig stuk over getiteld ‘Lijn’.

Nadat de anderen naar huis waren vertrokken, liep ik nog even over de tuin. Mijn oog viel op een streep in het schelpenpad. Een markering, tot hier. Het trof me. Getrokken door iemand die wou onthouden tot waar hij met de klus gebleven was. In dit geval het netjes maken van het schelpenpad rondom de percelen aan het begin van het nieuwe seizoen. Hij had dit ook hardop naar zichzelf vertaald: ‘het is een nieuw begin voor mezelf.’ Zelf zag ik in die lijn ook een grens tussen twee gebieden. Letterlijk tussen af en onaf, tussen iets dat achter iemand en voor iemand ligt. Maar die lijn gaat voor mij ook over het stellen van grenzen. Soms kan de werktijd er gewoon op zitten, maar een klus is eigenlijk altijd een graadmeter. Een klus moet om te beginnen bij een persoon aansluiten. Aandachtspunten hierbij zijn of iemand het werk leuk vindt, het de zinnen verzet, het juist wel of geen uitdaging is. Soms is een ogenschijnlijk eenvoudig en overzichtelijk klusje nodig. Soms past het om iets nieuws te leren en een stukje verantwoordelijkheid te dragen. Daarbij wordt er iets anders aangesproken als je met je handen de grond in gaat om aardperen te poten of dat je een bedje spinazie wiedt. Op de tuin gaat het er uiteindelijk vooral om dat iemand in de handeling komt en het werk met aandacht en op zijn eigen tempo doet. Het draait er veel minder om dat een klus afkomt. Vaak is het juist de kunst om maar niet door en door te gaan, om af en toe even pas op de plaats te maken. En je dan af te vragen hoe je houding is, hoe je lichaam reageert. Even strekken en nagaan wat je voelt, zowel fysiek als mentaal. En dan is het soms juist van belang om te zeggen, het is even genoeg, ik neem even pauze of ik laat het werk nu uit mijn handen vallen. Dat wat iemand in het werk tegenkomt, is vaak een metafoor voor innerlijke processen.

Op de dag van de lijn in het schelpenpad was het 3 maart. De eerste besmettingen met het Coronavirus in Nederland waren vastgesteld. Voor de allermeeste mensen ging het dagelijkse leven toen nog gewoon door. Toen het aantal besmettingen rap opliep, werden er maatregelen afgekondigd, er werden lijnen getrokken. De scherpe lijn van minstens 1,5 meter afstand houden is onze nieuwe realiteit geworden. Vanzelfsprekendheden en (sociale) dagelijkse bezigheden kwamen daarmee ineens te vervallen.

Op de tuin zijn we bevoorrecht dat we vooralsnog met aanpassingen en de geldende maatregelen mogen blijven werken. Deelnemers, vrijwilligers en ik zelf willen heel graag op de tuin zijn. We verdelen ons telkens in kleine groepjes over de dag. Na een grijze en natte winter is het bizar genoeg al weken stralend weer. Er is genoeg ruimte en er zijn genoeg werkzaamheden om voldoende afstand van elkaar te houden. Intussen is er geen ontkomen aan de lente. We zijn druk bezig om de grond klaar te leggen en de tuin vol te zetten met mooie gewassen.

We hopen dat restaurant Greens in de loop van het seizoen weer volledig open mag en dat we dan groentes, kruiden en bloemen voor de gerechten mogen oogsten. En dat de gasten vanaf het terras over het gemaaide gras en het zorgvuldig aangeharkte schelpenpad hun weg naar de tuin weten te vinden.

Onze deelnemers geven de dagbesteding een 8,7!

Onze deelnemers geven de dagbesteding een 8,7!

Dit jaar hebben wij voor de derde keer een onderzoek gehouden onder de deelnemers rondom hun ervaringen en tevredenheid met Mens en Tuin. Hiervoor zijn 24 mensen geïnterviewd van de totaal 30 deelnemers. We zijn heel blij met het resultaat, waaruit blijkt dat deelnemers onverminderd tevreden zijn met Mens en Tuin.

In het onderzoek wordt aan deelnemers vragen gesteld over wat zij ervaren op diverse gebieden en hoe tevreden ze daarmee zijn: begeleiding, werkplaats, ondersteuningsplan, deelnemersraad, incidenten en klachten en de antroposofische identiteit. Hieruit komen uiteraard een aantal verbeterpunten naar voren die wij het komende jaar gaan oppakken met het team en zullen evalueren met de deelnemers.

Mens en Tuin wordt door deelnemers unaniem als veilig ervaren. Uit het onderzoek bleek wel dat ze niet altijd weten waar ze terecht kunnen met klachten. Dat kan kloppen omdat onze vertrouwenspersoon helaas moest stoppen. Wij zijn op zoek naar een nieuwe deelnemersvertrouwenspersoon. Deelnemers kunnen met hun klachten altijd terecht bij de klachtenfunctionaris van Klachtenportaal zorg. Folders liggen in de tuinhuizen. Wij hebben echter behoefte aan een vertrouwenspersoon die dichter bij de deelnemers staat om de drempel zo laag mogelijk te houden.

Als laatste blijken deelnemers niet bekend met onze antroposofische identiteit. Dat vinden wij helemaal niet erg. Wij zien dat jaarfeesten en het lezen van de weekspreuken door deelnemers als positief wordt ervaren. Dat is voor ons voldoende.

Vrijwilligerstevredenheidsonderzoek 2019

Vrijwilligerstevredenheidsonderzoek 2019

Stichting Mens en Tuin heeft dit jaar weer een tevredenheidsonderzoek gehouden onder haar vrijwilligers. Elke vrijwilliger heeft een mail met de vragenlijst ontvangen met het verzoek deze in te vullen. Wij zijn trots op het resultaat, onze vrijwilligers geven hun werk op Mens en Tuin een 8,4!

Dat is een vooruitgang ten opzichte van 2016 toen het resultaat een 8,0 was (ook een prachtige uitslag natuurlijk). Natuurlijk zijn er aandachtspunten naar voren gekomen, waarin wij als team van Mens en Tuin rekening mee zullen houden in de toekomst. Zo willen we onder andere per dag een vast aanspreekpunt aanwijzen voor de vrijwilligers, een overzichtelijke klussenlijst samenstellen; waarin de werkzaamheden duidelijk worden vermeld én oog voor het sociale aspect. Naast het brede teamoverleg is bijvoorbeeld een jaarlijks uitje gezellig om elkaar beter te leren kennen en van elkaar te kunnen leren, zoals ook een workshop of uitleg over een specifiek onderwerp waardevol kan zijn. We zijn blij met alle vrijwilligers van Mens en Tuin, door hen kunnen we de tuin, de deelnemers en bezoekers laten stralen! Bekijk hier het verslag.

Deze zomer hebben wij ook onder de deelnemers een tevredenheidsonderzoek gehouden. De resultaten daarvan worden op dit moment nog verwerkt.

Op Goede Vrijdag en tweede Paasdag zijn wij

 gesloten 

Team Mens en Tuin - Hillenraadweg 35 Den Haag

Ons excuses voor het ongemak.